İtalyanların sokak yemeklerini kendi yöntemleriyle yapmalarına güvenebilirsiniz. Bu tarz İtalyan yemekleri yüzyıllar öncesine kadar dayanır ve her bir bölgenin hikâyesini anlatır.
Makarna ve pizza? İtalya’da şart değil. En iyi İtalyan yemeklerinin kökleri, bölgesel mutfaklara dayanır ve bunu, yüzyıllardır işçileri besleyen sokak yemekleriyle hissetmenin daha iyi bir yolu yoktur. Burada, dağlık bölgelerde çoban atıştırmalıklarını, üniversite kasabalarında Rönesans dönemi sandviçlerini ve fakirlerin yemeği olan cucina povera’yı simgeleyen atıştırmalıkları bulacaksınız. Gerçekten otantik bir İtalyan yemek deneyimi için bu bölgesel menüyü deneyin.
ABRUZZO: ARROSTİCİNİ
Bunun en iyi İtalyan sokak yemeği olduğuna dair ipucu olarak düzinelerce sipariş veren insanları göreceksiniz. Gerçek arrosticini veya çoban sokak yemeği, uzun, şiş benzeri bir çubuk üzerinde elle kesilmiş kuzu veya koyun eti parçalarıdır, bir mangalda ızgara yapılır ve folyoda sarılır, böylece elbiselerinizi mahvetmezsiniz. Her et parçası arasında şişmiş küçük yağ kürecikleri vardır. Yerel halk gibi görünmek istiyorsanız parmaklarınızı kullanmak yerine doğrudan çubukları kemirin.
SARDUNYA: SEADA
Sardunyalılar tatlı işleriyle ünlüdür ve yine de diyetlerinin Akdeniz’deki en iyilerden biri olduğu söylenir. Nedeni? Şeker yerine balın olağanüstü kullanımı ve ayrıca titizlikle doğal malzemeler. Seada’nın ısırık büyüklüğünde, tatlı-tuzlu tatlısının ardında yatan şey budur: limon kabuğu ile ekşili pecorino, irmik puf böreğine sarılır, zeytinyağında veya domuz yağında kızartılır, bal veya bazen tuzla kaplanmadan önce. Koyun güden dağlık bölgelerde yoksul adalılar için ana yemek olarak servis edildiği Roma dönemine kadar uzandığı düşünülür. Günümüzde, enerji toplamaya ihtiyacınız olduğunda tercih edilen atıştırmalıktır.
LİGURYA: FARİNATA
Liman şehri Cenova, yüzyıllardır sokak yemekleri sahnesine hükmetti. Bugün, tek bir İtalyan yemeği hüküm sürüyor – nohuttan yapılmış, dev bir diskte pişirilen ve siparişe göre dilimlenen bir tür kalın gözleme olan farinata. Liguryalılar için pesto kadar yaygın – bazıları onu Romalıların icat ettiğine yemin ediyor, diğerleri bunun Truva kuşatmasına kadar uzandığını düşünüyor. Ayrıca Cenevizlilerin 1284’te Pisa’ya karşı yapılan bir savaştan sonra ortaya attığı bir teori var – kendilerine ait olduğunu söylerler. Tadını çıkarın veya üstüne biraz yumuşak stracchino peyniri sürün.
PALERMO: PANİ CÂ MÈUSA
Arancini’yi unutun, Sicilya’nın en heyecan verici sokak yemeği pani câ mèusa’dır ve Palermo onun manevi evidir. Elbette, herkesin zevkine göre değil – İngiliz kulaklarına hoş gelse de bu aslında “dalaklı ekmek” için Sicilya lehçesidir – özellikle Ballarò’da bir meusaro veya sokak satıcısından satın alındığında kaotik başkentin gerçek bir tadıdır. Dana ciğerleri ve dalak tuzlu suda haşlanır, domuz yağında kızartılır ve yumuşak ekmek rulolarına konur; bir miktar limon eklenir, bir kaşık tuzlu ricotta veya bir dilim caciocavallo peyniri ile “karıştırılır” ve Palermo’nun asırlık atıştırmalığınız hazır.
PUGLİA: PANZEROTTO
Normalde mozzarella ile doldurulmuş bir tür mini kızarmış domates ve hamur. Kızartma işlemiyle tombul küçük yarım aylara dönüşen domatesin, İtalya’ya geldiği 1600’lü yıllara kadar uzandıkları düşünülüyor – ve hem Napoli hem de Bari onların doğum yeri olduğunu iddia etseler de Puglia büyük ölçüde savaşı kazanan yer oldu. Yerlilerin yaptığı gibi yiyin ancak damlayan domates suyuna dikkat edin – domates lekeli giysiler çok güzel görünmüyorlar.
URBİNO: KREŞYA
Üniversite şehri Urbino’yda öğrencileri gördüğünüz her yerde – kafelerin dışında, büyük Palazzo Ducale’ye bakan çimlerin üzerine yayılmış meydanlarda – onların yarım daire biçimli pide yediklerini göreceksiniz. Kesintisiz, sıcak ve tam da doğru türde yağlı, bu Crescia sfogliata, Urbino’nun Rönesans döneminden kalma öğrenci dostu fast food tarzı İtalyan bir atıştırmalıktır. Neredeyse her şeyle doldurabilirsiniz ancak geleneksel lezzetler prosciutto veya pazılı peynirlerdir.
ROMA: TRAPİZZİNO
İtalyan başkenti, dilim pizzadan ragù ve mozzarella ile doldurulmuş pirinç toplarına kadar uzun bir sokak yemeği geçmişine sahiptir. Ancak 2008’de, küresel gıda sahnesinden ilham alan pizza yapımcısı Stefano Callegari, trapizzino’yu icat etti – İtalya’nın aşırı doldurulmuş tramezzino sandviçleri ve pizzası. Önceden pişirilmiş bir pizza hamuru, tam Roma kombinasyonlarıyla doldurulur: öküz kuyruğu yahnisi, enginar dolması ve maydanoz sosunda dil. O kadar başarılı ki İtalya ve ötesine yayıldı. Yine de bu fast food değil – Callegari, mayalanma sürecinin ve yavaş pişirilmiş bir trapizzini yapmanın iki gün sürdüğü anlamına geldiğini söylüyor.
PİEDMONT: MİASSA/MİACCİA
Ortaçağda, Almanca konuşan Walser nüfusu İsviçre’den güneye, kuzey İtalya’nın Alplerine taşındı. Yanlarında, fırında değil, ateşte, demir tabaklarda pişirilen incecik ekmek dilimlerini getirdiler. Bölgesel farklılıklar boldur – Quincinetto ve Valle d’Aosta çevresinde, gevrek mısır unu bazında fermente ricotta ve lahana turşusu talaşı bulacaksınız; daha doğuda, Valsesia’da karabuğday ile yapılır, pancetta ve tereyağı veya yerel toma peyniri ile doldurulur. Bunu bir dağ pizzası kabuğu olarak düşünün – sadece bir sandviç olarak ikiye katlayabilirsiniz.
ASCOLİ PİCENO: ZEYTİN ASCOLANE
İtalyanlar zeytinlerini severler ama Ascoli Piceno’da bu aşkı bir adım öteye taşırlar, içlerini bir çeşit etli pate ile doldururlar, sonra galeta ununa bulayıp derin yağda kızartırlar. Bunları Le Marche’nin güney kısmından kuzey Abruzzo’ya kadar uzanan bölgede ancak hiçbir yerde başlangıç, garnitür ve sokakta koni olarak servis edildikleri memleketlerinde olduğu gibi tadı yok. Efsaneye göre, bol miktarda et tüketmenin bir yolu olarak yerel soylular için icat edildiler, ancak bugün, her Ağustos ayında Ascoliva Festivali için şehre akın eden kitleler tarafından seviliyorlar. Zeytin hayranıysanız, bu derin yağda kızartılmış lezzetleri seveceksiniz.
FABE TRAVEL