İklim değişikliği dünyanın pek çok bölgesini etkilerken, genellikle insanların açık havada uzun süreler geçirdiği bölgelerde etkisi daha fazla hissedilmektedir. Göçebe toplulukları ve geniş tarım endüstrisi ile Fas buna bir örnektir. Değişen iklimin Fas halkını nasıl etkilediğini görmek için bu yazımızı okumalısınız.
Fas’taki araziler
Fas, 446 kilometrekareden fazla bir alanı kaplamaktadır. Hem Akdeniz hem de Atlantik Okyanusu boyunca kıyıları vardır. Ülkenin iç kısmı, üç bölüme ayrılan Atlas Dağları ve Rif Dağları ile ağırlıklı olarak dağlıktır. Sahra Çölü’ne yakın topraklar sıcak ve kuraktır ve büyük Fas Platosu nispeten düzdür. Ovalar tarım için kullanılırken, daha kuru alanlar palmiye ağacı yetiştirmek için kullanılır.
Fas’ta Geleneksel Yaşam Biçimleri
Büyük ölçüde Fas’ın iki etnik grubu olan Araplar ve Berberiler çok farklı geleneksel yaşamlar sürmüşlerdir. Arap topluluklar yerleşerek şehirlerin ve kasabaların büyümesine ve gelişmesine neden olurken, Berberiler tarihsel olarak göçebeydi. Fas’ın düzlükleri Arapları cezbetse de dağlar kesinlikle Berberilerin alanıydı. Fas’ın çarpıcı mimarisinin çoğundan sorumlu olanlar Araplardır. Ancak bu, Berberi gruplarının ülkenin tarihine ve kültürüne büyük katkılarda bulunmadığı anlamına gelmez.
Birçok Berberi grubu şu anda dağ köylerde yaşıyor olsa da, geçimlerini sağlamak ve hayatta kalmak için hala tipik olarak çiftçiliğe güveniyorlar. Ayrıca Fas’ta hala dolaşan ve sabit bir evi olmayan yaklaşık 25.000 göçebe insan var. Uzun yıllar boyunca Sahra Çölü’nün kenarlarında sürekli hareket halinde olan, hayvanları için su ve otlak arayan gruplar vardı. İnsanların geleneksel göçebe yaşam tarzından vazgeçmelerinin ana nedenlerinden biri olarak gösterilen iklim değişikliği ile birlikte göçebe insan sayısı azalmaktadır.
Fas’ta İklim Nasıl Değişti?
Küresel ısınma, Fas’taki sıcaklıkların daha da aşırı hale gelmesine neden oldu. Etkileri özellikle çölün etrafındaki alanlarda fark edilir. Mevcut yüksek sıcaklıklar daha da yükselmektedir. Bu yüksek sıcaklıklar, hava koşullarının daha da kuru olmasına neden olur. Bölge daha az yağış alır, bu da ciddi kuraklıklara yol açar. Görüntü maalesef olumlu değil; uzmanlar, Orta Doğu ile birlikte Kuzey Afrika’daki sıcaklıkların dünya ortalamasının iki katı hızla artacağını tahmin etmektedir.
Fas’ın Manzaraları Üzerindeki Etkisi
Sıcak hava, Sahra Çölü’nün çevresinde hapsolur ve bu da kurak, kumlu alanların büyümesine yol açar. Bir zamanlar ekilebilir durumdaki araziler şimdi kumla kaplı. Önceden tarım için kullanılabilecek araziler artık çorak. Bir zamanlar hurma ağaçlarıyla kaplı alanlar da artık kumlarla kaplı. Ayrıca göçebe çobanların hayvanları için uygun otlakları bulabilecekleri daha az yer vardır. Ülkenin bazı bölgelerinin gerçekten yaşanmaz hale geleceği tahmin edilmektedir.
Fas‘ın belirli bölgelerine hüzün getiren sadece genişleyen çöl değildir. Yağmurun eksikliği ve mevcut su kaynaklarının kuruması da artan sıcaklıkların büyük bir etkisidir. Örneğin Draa Nehri artık yılın büyük bir bölümünde kurudur. (Bir barajın inşası, nehrin akışının durmasında önemli bir rol oynadı.) Bulunan su, kirlilikten dolayı genellikle tüketim için uygun değildir. Kuraklık ve su kirliliği, bir zamanlar göçebe insanların yerleşmeyi seçtikleri M’Hamid gibi köylerde ortaya çıkmaktadır.
Fas Yaşamına Etkisi
Değişen iklim ve koşullar, göçebe veya diğer insanların hayvanlarına yeterince bakamayacakları anlamına gelmektedir. Keçiler, koyunlar ve develer bu koşullarda yaşayamaz.
Bu durum, ailelerin sadece bir kısmını gelir elde etmek için satacakları et, süt, deri ve yünleri değil, aynı zamanda önemli bir ulaşım aracını da ortadan kaldırıyor. Çiftçiler ise mahsul yetiştirmek için mücadele ediyor. Bunun zincirleme etkisi vardır ve daha geniş topluluklar için daha az ürün elde edilir.
Göçebe yaşamdan köy yaşamına geçiş, bireyler için zorlu olabilir. Mevsimlere göre yaşamak ve özgürlüğe sahip olmak yerine insanlar, kendilerini alışık olmadıkları bir dizi sosyal kural ve beklentiyle alışılmadık durumlarda bulurlar. Göçebe insanların büyük çoğunluğunun örgün eğitimi neredeyse hiç yok. Bu da alternatif istihdamın sağlanmasını zorlaştırır.
FABE TRAVEL